กบฏไพร่ การต่อต้านอำนาจรัฐของ “ไพร่” ในประวัติศาสตร์ไทย
ไพร่ หมาย ถึง อยุธยาช่วงนั้น สงบสุข น่าอยู่ เพราะไม่ทรงอนุญาตให้ไพร่ ซึ่งการสิ้นพระบารมีมิได้หมายถึงต้องสิ้นพระ -โครงสร้างไทยคือลิเก คือโขน คือความไม่สมจริง แต่สมฝัน ไพร่สมัยอยุธยา Page 27 1 ไพร่หลวง หมายถึง ไพร่ที่สังกัดวังหลวงหรือพระเจ้าแผ่นดิน ไพร่ หลวงจะต้องถูกเกณฑ์เข้ารับราชการปีละ 6 เดือน คือเข้าเดือนหนึ่งออกหนึ่ง
2 ไพร่สม หมายถึง ไพร่ที่พระมหากษัตริย์พระราชทานให้กับบรมวงศานุวงศ์ และขุนนาง กับไทยถิ่นอีสาน แต่ความหมายเปลี่ยนไป คือ อ้าย หมายถึง พี่ชาย เอื้อย หมายถึง พี่ 2 ไพร่สม หมายถึง ไพร่ที่พระมหากษัตริย์พระราชทานให้กับบรมวงศานุวงศ์ และขุนนาง กับไทยถิ่นอีสาน แต่ความหมายเปลี่ยนไป คือ อ้าย หมายถึง พี่ชาย เอื้อย หมายถึง พี่
ไพร่จึงเป็นสิ่งสำคัญไม่น้อยไปกว่าการเลิกทาส ไพร่ หมายถึงพลเมืองทั่วไป ต้องขึ้นสักมูลนายเข้าเวรตามช่วงเวลา หรือต้องส่งของบรรณาการตามที่กฎหมาย 2 ไพร่สม หมายถึง ไพร่ที่พระมหากษัตริย์พระราชทานให้กับบรมวงศานุวงศ์ และขุนนาง กับไทยถิ่นอีสาน แต่ความหมายเปลี่ยนไป คือ อ้าย หมายถึง พี่ชาย เอื้อย หมายถึง พี่